لوله گالوانیزه یا لوله آهنی سفید (GALVANIZED PIPES) ، لوله درزداری از جنس فولاد نرم است که با فلز روی (Zinc) آبکاری شده است. لوله های گالوانیزه به دلیل مقاومت در برابر خوردگی، زنگ زدگی و اسیدها یکی از پرکاربردترین لوله های مورد استفاده در صنعت هستند. دو سر ابتدایی و انتهایی لوله گالوانیزه بعد از عملیات آبکاری رزوه می شوند.
انواع لوله گالوانیزه
لوله های گالوانیزه را بر اساس روش تولید به دو دسته ی گرم و سرد می توان دسته بندی کرد اما بر اساس وزن، لوله های گالوانیزه به سه دسته ی سبک، متوسط و سنگین تقسیم می شوند.
کاربرد لوله های گالوانیزه
لوله گالوانیزه همانند سایر لوله ها وظیفه انتقال سیال از محلی به محل دیگر را دارند. از اصلی ترین و مهم ترین کاربردهای لوله گالوانیزه انتقال سیالات (آب و گاز) در گلخانه ها و منازل است.
از دیگر کاربردهای این لوله می توان به استفاده در سازه های فلزی و دکل های مخابراتی، محافظت از کابل های شبکه و برق، پایه فنس، انتقال آب در صنایع کشاورزی حصار کشی مناطق مختلف زمین و در برخی موارد تخلیه فاضلاب اشاره کرد. این لوله ها را می توان به صورت توکار یا روکار استفاده کرد.
معمولاً لوله های گالوانیزه از داخل دچار زنگ زدگی می شوند که مشکلات فراوانی ازجمله پوسته پوسته شدن لوله ها، شکست لوله و تغییر مزه آب را در پی دارند. لازم به ذکر است امروزه در لوله کشی منازل، لوله های گالوانیزه جای خود را به لوله های پلاستیکی داده اند.
تفاوت لوله های گالوانیزه سرد و گرم
همانطور که گفته شد لوله های گالوانیزه از نوع لوله های درزدار هستند بدین معنا که ورق آهنی را به شکل لوله در می آورند و سپس محل اتصال ورقه های آهنی را با جوشکاری به هم متصل می کنند. معمولاً لوله های گالوانیزه را به دو نوع سرد و گرم می شناسند و تفاوت لوله های گالوانیزه گرم و سرد در روش تولید آنها است. به پوشاندن سطح لوله های فولادی با فلز روی گالوانیزاسیون می گویند.
در روش گالوانیزاسیون گرم، لوله ها را درون وان مذاب روی قرار می دهند و این لوله ها با روی مذاب پوشانده می شوند که روش گالوانیزاسیون گرم سطحی براق و منعکس کننده را به لوله می دهد اما در روش سرد، لوله ها را درون محلول الکترولیت روی قرار می دهند و روی به روش الکترولیز بر سطح لوله گالوانیزه قرار می گیرد.
گالوانیزاسیون سرد باعث ایجاد روکشی مات بر روی لوله گالوانیزه می شود. در این روش ضخامت روی بسیار کمتر از ضخامت روی در روش گالوانیزاسیون گرم است. ضخامت روی در روش گالوانیزاسیون سرد در حدود ۲۵ میکرون است. از لوله ی گالوانیزه سرد به علت ضخامت کم در مصارف خانگی استفاده می شود.
مزیت های گالوانیزاسیون گرم نسبت به گالوانیزاسیون سرد استحکام بیشتر، هزینه کمتر و راحت تر بودن انجام آن است اما در گالوانیزاسیون گرم میزان فلز روی مصرفی آن نسبت به روش سرد بیشتر است. به طور کلی گالوانیزاسیون برای پوشش نسبت به سایر روش ها مانند رنگ آمیزی لوله ها ، نیروی انسانی و هزینه کمتری می خواهد به همین دلیل دارای محبوبیت بیشتری نسبت به سایر روش ها است. مطالعه انواع لوله ها مانند لوله مانیسمان و لوله کیسینگ نیز راهنمای مفیدی است.